Coma donar un òrdre negatiu, acompanhat o pas de pronoms ?

« Ne’ns haciatz pas arríder ! »

Lo còp passat, parlèrem de l’imperatiu (cf. L'imperatiu 1, L'imperatiu 2), lo mòde que permet de donar un òrdre positiu. Quand l’òrdre es negatiu, es pas plus l’imperatiu que s’emplega mas lo subjontiu a las personas correspondentas : 2^da persona del singular, 1^èra e 2^da persona del plural.

Dins aquel emplec, lo subjontiu es acompanhat de la negacion : (lengadocian e provençal) : « Tires pas tan fòrt ! », (gascon) : « Ne tires pas tan hòrt ! ». Cal notar qu’en gascon la negacion presenta generalement dos elements : un abans la fòrma verbala : « ne » / « non », e l’autre après : « pas ».

Amb lo subjontiu que marca un òrdre negatiu, los pronoms personals complements se tròban abans lo vèrbe : (lengadocian e provençal) : « Lo laisses pas partir ! », (gascon) : « Ne’u dèishes pas partir ! ».

En gascon, se cal mesfisar : darrièr lo purmèr element de la negacion e abans un vèrbe que comença per una consonanta, los pronoms personals complements pèrdon lor vocala : venon asillabics : « Ne’t sarres pas ! » (« ne te »), « Ne’ns haciatz pas arríder ! » (« ne nos »).

Maurici Romieu, vicepresident del Conselh lingüistic del Congrès

Bibliografia :

• Dictionnaire grammatical de l’occitan modèrne de F. Vernet
• Gramatica de l'occitan gascon contemporanèu de Romieu & Bianchi

Fòto : Rosino

En aliança amb