Qué son las linhetas e lo jonhent e a qué servisson ?

« Fasiá pas res sens repotegar – un genre, qué ! »

I a pas que las verguetas [« »] o las verguetas « segondàrias » [“ ”] dins la ponctuacion. Nos cal comptar amb los autres que pòdon jogar un ròtle a còps identic.

Prenèm la linheta /–/ que servís a isolar o a metre en relèu un mot o un grop de mots que son generalament un comentari. La linheta se deu metre avant e après, levat a la fin de la frasa : « Vesiá se desplaçar un fum d’ombras movedissas – un autre soldat ne comptèt quinze – e èra pas per lo rassegurar. », « Fasiá pas res sens repotegar – un genre, qué ! »

La linheta pòt aver doas formas en tipografia : lo quadratin /—/ e lo semi-quadratin /–/. Preconizam d’emplegar la primièra dins los dialògs e la segonda per isolar los comentaris. « « Adieu, l’òme.
— Adieu, ont vas aital ?
— Se o sabiái... » »

Cal pas confondre tanpauc la linheta amb lo jonhent / junhent (g.) /-/ qu’es mai cortet : « un manja-quand-n’a », « un m’as colhonar-quand-t’ai vist ».

E, coma un va pas sens l’autre, acabarai en disent qu’en tipografia podèm destriar tres sòrtas de jonhents : lo jonhent simple per religar dos mots, lo jonhent opcional qu’apareis en fin de linha quan un mot es copat mas que desapareis tanlèu que la justificacion del tèxte càmbia e lo jonhent insecable que pega totjorn a la letra que seguís.

Andriu Bianchi, sòci del Conselh lingüistic del Congrès

Bibliografia :

• Gramatica occitana d'Alibèrt
• Gramatica de l'occitan gascon contemporanèu de Romieu & Bianchi
• Diccionari ortografic, gramatical e morfologic de l'Occitan de Josiana Ubaud

Fòto : Evan-Amos

En aliança amb