Lo dicod'Òc qu'ei un multidiccionari francés-occitan e occitan-francés hargat peu Congrès qui a per objectiu d'amassar en ua aplicacion unica ua seleccion d'utís de referéncia en mestior de lexicografia occitana. Mercés a la contribucion de mantuns autors e editors, lo dicod'Òc que tien uei quinze diccionaris (8 francés-occitan, 5 occitan-francés, 2 diccionaris istorics). Cinc variantas que son tractadas (auvernhat, gascon, lengadocian, provençau, vivaroaupenc), e que seré de plan que tractèsse a tèrmi tota la realitat lingüistica occitana.

Mercés ad aqueth utís, Lo Congrès que volè respóner au besonh urgent deus usatgèrs, mei que mei los qui aprenen la lenga occitana, en utís lingüistics occitans sus internet. La lenga occitana que pateish d'ua manca de las granas : quan sabem de la riquessa de la produccion lingüistica occitana aquerò qu'ei ua paradòxa vertadèra. De mei, que's constata ua baisha de l'usatge deu diccionari papèr en çò deus escolans e l'aparicion de hars navèths per'mor deu desvolopament de las TIC. Per'mor d'aqueras rasons, Lo Congrès qu'a causit lo format numeric. Los diccionaris numerics qu'an apareishut recentament e ne son pas, fin finala, qu'ua adaptacion de diccionaris imprimits per navèths supòrts de difusion.

D'un punt de vista lexicografic au sens estricte, los utilizators ne vederàn pas arren de nau au par deus diccionaris imprimits aus quaus e son acostumats. Per aquò, divèrs aspèctes directament ligats a la difusion numerica qu'an d'estar soslinhats :

• Lo diccionari que's pòt corregir de faiçon ponctuau e lhèu estar aumentat ;
• L'usatge d'internet suus telefònes mobiles que creish de faiçon exponenciau, sustot en çò deus joens. Atau, lo dicod'Òc qu'a ua version entaus telefonets e tà las tauletas tactilas ;
• La version numerica qu'a ua soplessa mei grana tà ua adptacion a viéner : integracion d'un navèth diccionari o, se n'i a la demanda, ua edicion papèr.

En aliant dens un utís unic diccionaris gessits de divèrsas variantas, Lo Congrès que concretiza per la produccion un deus sons principis d'accion : la valorizacion de l'unitat de la lenga e lo respècte de la soa diversitat. Mercés a las foncionalitats aplicativas deu dicod'Òc (seleccion de diccionaris, recèrca multicritèris), l'usatgèr, d'on que sia, qu'a accès a informacions en acòrd dab la soa realitat lingüistica en tot guardant ua perspectiva « panoccitana ». Qu'a accès a ua riquessa lexicau mei bèra. Que pòt estimar las evolucions istoricas e geograficas de l'occitan e har los ligams dab las lengas vesias.

Dab aqueth apròchi, lo dicod'Òc que vòu ahortir la coeréncia institucionau e pedagogica de la transmission de la lenga occitana. Per'mor d'aquò los diccionaris seleccionats que son obratges de referéncia taus lors espacis lingüistics respectius : que son largament utilizats peus ensenhaires, formators per adultes, estudiants, professionaus, institucionaus, etc.

Lo Congrès que hica a disposicion deu public aquestes diccionaris devath format « brut » : ne son pas briga modificats e balhats atau com estón editats en format papèr (per la partida diccionari au sens estricte, hòra introduccion, avertiments e annèx). Las causidas, dont las de grafia, que son l'òbra e de la responsabilitat deus autors. Las dificultats istoricas de la regulacion de la lenga occitana sus un territòri bèth que pòden estar l'explic d'uas discordanças ortograficas o lexicaus : aquestas que son marginaus e ne pòden pas cargar la qualitat d'aqueths tribalhs deus exigents, deus longs – tà quauques uns plusors decennias ! - e deus amenusats. Lo Congrès que hè aunor aus autors, aquestes hasedors ardents, e que n'i a qui s'en anèn malaja, e remercia hèra los qui an contribuït a la creacion d'aqueth utís qui ei ua purmèra tà la lexicografia occitana. Mercés ad eths, los locutors e usatgèrs de l'ua de la mei grana minoritat lingüistica d'Euròpa qu'an un utís numeric opercionau e volutiu qui amuisha l'unitat pregonda e tota la riquessa de la lor lenga. Lo Congrès que remercia tanben los editors qui ns'an permetut la realizacion d'aqueth tribalh.

Totun, que cau díser que lo dicod'Òc non aurè espelit shens la participacion remirabla de Domenge Château-Annaud, informatician professionau e occitanista apassionat, qui creè entau Congrès la basa de dadas e qu'i integrè chic a chic los divèrs diccionaris. Mercés au son tribalh d'engenheria, que s'i escadó a bastir ua matriça comuna establa e foncionau entà arrecaptar, uei e doman, honts numericas lingüisticas eterogenèas. Qu'avem aquí un nivèu de competéncia rare entau tractament numeric lingüistic de l'occitan.

L'usatgèr que pòt trobar en aquesta partida ua lista de las abreviacions e ua presentacion deus diccionaris e deus autors.

dicod'Òc qu'ei ua produccion deu Congrès permanent de la lenga occitana. Tots los drets reservats.