Lo numeric occitan que s'ei desvolopat d'ua faiçon generau en darrèras : contienguts encciclopedics (Wikipèdia), patrimòni (Occitanica), mèdias (Octele), hialats sociaus que son autandes sectors d'ara enlà investits. Totun la lenga occitana que pateish tostemps d'un retard numeric deus bèths dab, en consequéncia, ua abséncia quasi totau dens atrunas d'ara enlà corrents (burotica, telefonia mobila, etc.). La pregnança creishenta d'aqueras tecnologias dens la vita vitanta (tribalh, desplaçaments, consomacion, educacion, vita sociau) que hèn de las tecnologias deu lengatge un factor suplementari de marginalizacion entà ua lenga dejà minorizada.
de las tecnologias lengatgèras entà l'occitan.
Aqueth fenomèn qu'ei descrivut e analisat dens un estudi realizat per META-NET, un hialat de recèrca qui amassa diferentas institucions, universitats e centres de recèrca e dont la mission principau ei la mesa en plaça de fondacions tecnologicas solidas entà ua Euròpa multilingua. Lo son Libe blanc que hè un estat actuau de las ressorsas e tecnologias deu lengatge entà trenta lengas europèas dens sheis maines (la traduccion automatica, la sintèsi e la reconeishença vocaus, la correccion ortografica, l'analisi semantic, l'analisi gramaticau e la generacion automatica de tèxte) e que perpausa tanben ua grasilha comuna de classificacion e d'avaloracion de las ressorsas e atrunas numericas. Los resultats de l'estudi que son particularament alarmants : los editors que soslinhan l'escart creishent enter las « granas » e las « petitas » lengas, qu'ei indispensable d'equipar totas las lengas (dont las mei petitas e las mensh dotadas) de las tecnologias de basa necessàrias, shens qué las lengas aqueras be son condemnadas a « l'extincion numerica ».
sintèsi vocau, reconeishença vocau, etc.).
Entad aquò har, l'estudi que preconiza la creacion massiva de dadas, la mutualizacion au nivèu europèu, lo transferiment tecnologic enter las lengas, l'interoperabilitat de las ressorsas, de las atrunas e deus servicis.
Dens aqueth encastre, lo Congrès dab l'ensemble deus sons partenaris scientifics e institucionaus qu'a engatjat mantun programa de desvolopament de las tecnologias lengatgèras entà l'occitan : en 2014 qu'ei redigida la Huelha de rota de desvolopament numeric l'occitan, un document quadre pluriannau de planificacion de las òbras, que serà seguit de mantun programa operacionau (traductor automatic, sintèsi vocau, reconeishença vocau, clavèr predictiu, còrpus, etc.).
La Farga qu'ei lo portau collaboratiu TAL (tractament automatic de la lenga) entà l'occitan. Qu'auratz accès a l'ensemble de las ressorsas existentas gràcias a l'inventari de las ressorsas, que poderatz telecargar las atrunas (API, modules/plug-in), entrar en contacte dab la comunautat e har conéisher los vòstes projèctes.