Lo numeric occitan que s'ei desvolopat d'ua faiçon generau en darrèras : contienguts enciclopedics (Wikipèdia), patrimòni (Occitanica), médias (OCtele), hialats sociaus que son autant de sectors d'ara enlà investits. Totun la lenga occitana que pateish tostemps d'un important retard numeric dab per consequéncia ua abséncia quasi totau dens atrunas d'ara enlà correntas (burotica, telefonia mobile, etc.). La pregnança creishenta d'aqueras tecnologias en la vita vitanta (tribalh, desplaçaments, consum, educacion, vita sociau) que hèn de las tecnologias deu lengatge un factor mei de marginalizacion entà ua lenga dejà minorizada.
de las tecnologias lengatgèras entà l'occitan."
Aqueth fenomèn qu'ei berói descrivut e analisat dens un estudi realizat per META-NET, un hialat de recèrca amassant diferentas institucions, universitats e centres de recèrca e dont la mission principau ei la mesa en plaça de fondacions tecnologicas solidas entà ua Euròpa multilingua. Lo son Libe blanc que hè un estat actuau de las ressorsas e tecnologias deu lengatge entà trenta lengas europèas dens sheis maines (la traduccion automatica, la sintèsi e la reconeishença vocaus, la correccion ortografica, l'analisi semantica, l'analisi gramaticau e la generacion automatica de tèxte) e que perpausa tanben ua grasilha comuna de classificacion e d'evaluacion de las ressorsas e atrunas numericas. Los resultats de l'estudi que son particularament inquietants : los editors que soslinhan l'escart creishent enter las lengas « granas » e « petitas », qu'ei indispensable d'equipar totas las lengas (dont las mei petitas e las mensh dotadas) de las tecnologias de basa necessàrias, sinon aqueras lengas be'n son condemnadas a « l'extincion numerica ».
sintèsi vocau, reconeishença vocau, etc.)."
Entad aquò har, l'estudi que preconiza la creacion massiva de dadas, la mutualizacion au nivèu europèu, lo transferiment tecnologic enter las lengas, l'interoperabilitat de las ressorsas, de las atrunas e deus servicis.
Dens aqueth encastre lo Congrès, dab l'ensemble deus sons partenaris scientifics e institucionaus, qu'a engatjat mantun programa de desvolopament de las tecnologias lengatgèras entà l'occitan : en 2014 qu'ei redigida la Huelha de rota de desvolopament numeric l'occitan, un document quadre pluriannau de planificacion de las òbras, que serà seguit de mantun programa operacionau (traductor automatic, sintèsi vocau, reconeishença vocau, clavèr predictiu, còrpus, etc.).
La Farga qu'ei lo portau collaboratiu TAL (tractament automatic de la lenga) entà l'occitan. Qu'auratz accès a l'ensemble de las ressorsas existentas gràcias a l'inventari de las ressorsas, que poderatz telecargar las atrunas (modules/plug-in), entrar en contacte dab la comunautat e har conéisher los vòstes projèctes.
