Lo letrat, militant, ensenhaire, gramatician comengés Jean-Pierre Birabent que ns’a deishats quauques dias a.
Lo Congrès que presenta las soas condoléncias a la familha e aus tanhents e que vòu partatjar ací l’auròst que l’a dedicat lo Joan-Loís Lavit :
Que vié de morir-se Jean-Pierre Birabent. Que nse dèisha, eth, lo transmetaire tranquille. Professor de letras a l’ENIT, aimador de literatura, qu’a dedicat la soa vita a educar, a partatjar las soas passions dab lo monde, joens o mens joens. Qu’estè, a la fin de las annadas 1970, l’un deus premèrs a aviar dens las Hautas-Pirenèas, lo moviment occitan.
Qu’estè lo premèr professor d’occitan de l’Escòla Normala de Tarba, puish qu’ensenhè la soa lenga peus licèus tarbés. Ua accion discreta tostemps, mes ua accion seguida e pausada. Que trespassè lèu lo quadre estrict deu son mestièr. Militant associatiu, membre de l’Institut d’Estudis Occitans, creator deu Cèrcle occitan de Tarba ; qu’assegurè dinc au cap de las soas fòrças cors entaus adultes dab l’associacion Parlem.
La lenga que l’avè popada a casa, en Comenge, mès n’èra brica sus las basas soletas de la soa coneishença familiau qui ensenhava. Qu’avó per pretzhèit de contribuïr a l’estudi sabent de l’occitan de Gasconha. Que nse dèisha un “Memento grammatical du gascon”, en co-escritura dab Jean Salles-Loustau e dab aqueth obratge que davan a l’espaci gascon un premèr utís de recuperacion de la lenga, au còp normalizador e au còp arrespectuós de la diversitat gascona. Aqueth obratge qu’ei tostemps sòla entau tribalh deus ensenhaires d’occitan.
Mès que seré ua lenga sense la soa cultura ? Agregat de Letras, Doctor en istòria, lengas e literaturas francesas e romanicas, qu’ei sus la literatura gascona qui obrarà Jean-Pierre. Que va, dens los sons tribalhs de recèrca universitària, interrogar lo noste aubiatge mes recent e que ns’a dat un tribalh de tria suu felibre gascon Simin Palay. Qu’ei a las edicions deu Cercle Occitan de Tarba e Editions du Val d’Adour qui podem trobar lo son libe titolat : Simin Palay.
Qu’a tanben liurat un apercebut de l’istòria literària occitana en Bigòrra dens dus libes de las Editions Bonneton : Bigorre et Hautes-Pyrénées.
Que nse mancaràn, a nosautis tots qui avem avut l’escaduda de t’acompanhar un drin peu camin de l’occitanisme, lo ton espiar descalat suu monde, las toas frasòtas ni carn ni peish, la toa fragilitat.
Joan-Loís LAVIT